Wat zijn de doelstellingen van het decreet?
De Vlaamse overheid streeft naar een geïntegreerd aanbod van buitenschoolse opvang en activiteiten (BOA) voor álle kinderen en gezinnen. Dat wil zeggen dat alle lokale spelers (Onderwijs, Welzijn, Cultuur, Jeugd en Sport …) zo goed mogelijk samenwerken. Het lokaal bestuur heeft de regie in handen en stippelt met de verschillende partners een lokaal buitenschools beleid uit. Het decreet heeft drie doelstellingen:
- We geven kinderen speelmogelijkheden en ontplooiingskansen, maar ook keuzevrijheid en recht op rust.
- We bieden ouders de mogelijkheid om werk, opleiding en gezin vlot te combineren.
- We creëren een aanbod buitenschoolse opvang en activiteiten dat toegankelijk en betaalbaar is voor iedereen. Het draagt op die manier bij tot een harmonieuze samenleving.
Nood aan andere vormen van naschoolse opvang
Al lange tijd denkt de sector na over de vrijetijdsinvulling van kinderen, vooral na schooltijd.
Er is enerzijds de druk op de buitenschoolse kinderopvang. Meer en meer ouders hebben voor en na schooltijd opvang nodig. De buitenschoolse kinderopvang is een kwaliteitsvolle opvangvorm (naar werking, ratio kind/begeleider, pedagogische kwaliteitseisen), maar dus ook een dure opvangvorm voor de Vlaamse overheid. Ze kan onvoldoende financieel anticiperen op de vraag.
Anderzijds is er de realiteit dat deze kinderen in de opvang zitten, maar misschien liever willen sporten, willen dansen of muziek willen leren. Het recht op een leuke vrije tijd kunnen we in de praktijk niet altijd realiseren.
Hoe wordt dit decreet realiteit?
De geleidelijke uitrol van het BOA-decreet ging in 2021 van start. De overgangstermijn tot 2025 geeft de nodige tijd om een lokaal BOA-beleid uit te tekenen. Deze handige tijdslijn toont wanneer we welke stap zetten om het decreet te realiseren en wat er dan kan of moet gebeuren.
Het lokaal bestuur neemt de regie op en tekent een lokaal beleid uit rond buitenschoolse opvang en activiteiten. Dit wordt op termijn uitgewerkt in de meerjarenplanning. Het lokaal bestuur beslist over de besteding van de beschikbare financiële, personele en infrastructurele middelen.
Het lokaal bestuur werkt hiervoor nauw samen met partners, in een lokaal samenwerkingsverband. Dat kan bestaan uit verschillende lokale spelers: buitenschoolse (kleuter)opvang, onderwijs, cultuur, jeugd, sport, ouders, kinderen, ... Zo komt elke gemeente tot een gedragen visie.
Samen met het lokaal samenwerkingsverband geeft het lokaal bestuur de doelstellingen een lokale invulling:
- Welke noden en interesses hebben de kinderen en gezinnen in onze gemeente of stad?
- Welk aanbod van BOA is er al?
- Wanneer en waar is er bijkomend aanbod nodig? Hoe moet dat aanbod eruit zien?
- Welke acties gaan we hiervoor ondernemen? Waar kunnen interessante samenwerkingen ontstaan?
Het decreet vraagt bijzondere aandacht voor kleuteropvang, kwetsbare gezinnen, kinderen met een specifieke zorgbehoefte en het multifunctioneel gebruik van infrastructuur.