Alle Vlaamse lokale besturen moeten een klokkenluidersmeldpunt hebben voor de medewerkers en andere personen die met het lokaal bestuur samenwerken. Dat is het gevolg van een nieuw Vlaams decreet op basis van een Europese Richtlijn.
Europese Klokkenluidersrichtlijn en Vlaams Bestuursdecreet
De Europese Klokkenluidersrichtlijn wil mensen die overtredingen en misbruiken aanklagen beschermen tegen de negatieve gevolgen van de melding. De lidstaten moe(s)ten die richtlijn wel omzetten in eigen regels. Vlaanderen deed dat met een decreet Bestuursdecreet (vlaanderen.be) dat van toepassing is voor de Vlaamse overheid en de lokale besturen. Het decreet werd op 16 november goedgekeurd in het Vlaamse parlement en verscheen al op 1 december 2022 in het Belgisch Staatsblad. Het trad in werking op 11 december 2022.
Klokkenluider
Klokkenluiders zijn personen die in het kader van een werkrelatie inbreuken vaststellen en die inbreuken melden. Niet enkel personeelsleden kunnen klokkenluiders zijn, maar ook andere personen die met het lokaal bestuur van Haaltert samenwerken, zoals bijvoorbeeld consultants, leveranciers, sollicitanten, vrijwilligers, …
Inbreuk
Het Bestuursdecreet definieert het begrip ‘inbreuk’ in het verlengde van de ruime definitie van ‘onregelmatigheid’. Alle inbreuken op wetgeving die in Haaltert van toepassing is, kunnen het voorwerp uitmaken van een klokkenluidersmelding. Het gaat dan om een handeling of nalatigheid die onrechtmatig is, of het doel of de toepassing van regelgeving ondermijnt.
Garanties en bescherming
De procedures en systemen die gebruikt worden om meldingen te ontvangen en op te volgen, bieden de nodige garanties inzake de vertrouwelijkheid, anonimiteit en kwaliteit van de behandeling. Het Bestuursdecreet geeft duidelijk aan welke gegevens over de melding mogen of moeten geregistreerd worden en geeft richtlijnen over de bewaring.
De nieuwe regeling voorziet een verbod op represailles. De definitie van represailles is ruim omschreven. Denk bijvoorbeeld aan represailles in het kader van negatieve beoordelingen of ontslag, maar ook bij verandering van taken, financiële sancties of reputatieschade. De bescherming tegen represailles is onbeperkt in tijd.
Intern meldpunt lokaal bestuur Haaltert
De algemeen directeur is overeenkomstig het Bestuursdecreet het intern meldpunt. Kan de inbreuk doeltreffend intern worden behandeld? En is de klokkenluider van mening dat er geen risico op represailles bestaat? Dan wordt de melding bij voorkeur intern gemaakt.
Je kan de algemeen directeur bereiken via volgende kanalen:
• Telefoon: 053 85 86 16
• E-mail: algemeendirecteur@haaltert.be
• Fysiek: op afspraak
• Brief: Hoogstraat 41, 9450 Haaltert ter attentie van de algemeen directeur met een duidelijke vermelding dat het een vertrouwelijke brief betreft.
Externe klokkenluiders
Externe klokkenluiders, die geen personeelslid van het lokaal bestuur Haaltert zijn, dienen zich meteen tot Audit Vlaanderen te wenden. Ook personeelsleden die van mening zijn dat de inbreuk niet doeltreffend intern kan worden behandeld of represailles vrezen, kunnen rechtstreeks terecht bij het externe meldpunt Audit Vlaanderen.
Je kan Audit Vlaanderen bereiken via:
• 02 553 45 55
• melding.audit@vlaanderen.be
• Audit Vlaanderen, Havenlaan 88 - bus 24, 1000 Brussel
Verder verloop van je melding
Wat kan je verwachten nadat je je melding intern of extern hebt ingediend?
Ontvangstmelding
Je ontvangt als melder binnen de zeven dagen, na de dag waarop het meldkanaal je melding ontvangen heeft, een ontvangstmelding, tenzij:
• je melding al binnen die termijn werd afgehandeld. Dan krijg je meteen meer informatie over je melding.
• Je je uitdrukkelijk verzet hebt tegen het krijgen van een ontvangstmelding.
• Het krijgen van een ontvangstmelding de bescherming van je identiteit in gevaar brengt.
Meer informatie over jouw melding
Binnen een redelijke termijn krijg je informatie over wat er met je melding gebeurde.
Concreet:
• Binnen de drie maanden na de dag waarop het meldingskanaal de ontvangstmelding heeft verstuurd.
• Of binnen drie maanden en zeven dagen, als er geen ontvangstmelding verstuurd is.
Let wel: in sommige gevallen kan deze termijn van drie maanden verlengd worden.
Je komt te weten welke maatregelen er genomen zijn of zullen genomen worden naar aanleiding van je melding. Je krijgt ook de redenen voor die maatregelen te horen. Vanzelfsprekend mogen de meldingskanalen je geen informatie bezorgen die het interne onderzoek of de rechten van de betrokken persoon of personen schaadt.